ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Δ. ΤΣΟΥΠΑΡΟΠΟΥΛΟΣ - Γ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥΣε ένα μπαράζ φορολογικών ελέγχων οδηγεί η αναδιοργάνωση των ελεγκτικών υπηρεσιών, με το υπουργείο Οικονομικών να καλεί τα διαπεριφερειακά ελεγκτικά κέντρα και τις εφορίες να κλείσουν με διαδικασίες εξπρές περισσότερους από 100.000 φακέλους εκκρεμών υποθέσεων, επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών.
Οι φάκελοι αυτοί αφορούν ανέλεγκτες φορολογικές υποθέσεις, υποθέσεις που έχουν ελεγχθεί ή περαιωθεί αλλά χρήζουν δεύτερης ματιάς λόγω συμπληρωματικών στοιχείων απόκρυψης εισοδήματος, υποθέσεις φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας, επιχειρήσεις που συγχωνεύονται ή διασπώνται καθώς και εκκρεμείς υποθέσεις φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών.
Οι διαδικασίες και η αρμοδιότητα των ελέγχων καθορίζονται σε ειδική επιχειρησιακή εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών και αφορούν τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στις υποθέσεις επιτηδευματιών και φορολογουμένων, με βάση το ύψος των ακαθάριστων εσόδων ή αμοιβών τους κατά τη διαχειριστική περίοδο που έκλεισε εντός του έτους 2009. Ειδικότερα μετά την κατάργηση των 6 περιφερειακών ελεγκτικών κέντρων (ΠΕΚ) υπάγονται:
- Στις ΔΟΥ όλης της επικράτειας, εκτός της ΔΟΥ Μεγάλων Επιχειρήσεων, οι ανέλεγκτες υποθέσεις με ετήσια ακαθάριστα έσοδα ή αμοιβές έως 7.000.000 ευρώ, για τη διαχειριστική περίοδο του έτους 2009.
- Στη ΔΟΥ Μεγάλων Επιχειρήσεων, οι ανέλεγκτες υποθέσεις με ετήσια ακαθάριστα έσοδα άνω των 30.000.000 ευρώ για το οικονομικό έτος 2010. Ειδικά για τραπεζικές, ασφαλιστικές εταιρείες με μετοχές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, το όριο του προηγούμενου εδαφίου ορίζεται σε 10.000.000 ευρώ.
Στη ΔΟΥ Μεγάλων Επιχειρήσεων υπάγεται επίσης η αρμοδιότητα διενέργειας οριστικού (τακτικού) φορολογικού ελέγχου των υποθέσεων των μητρικών επιχειρήσεων των συνδεδεμένων επιχειρήσεων που υποχρεούνται να καταρτίζουν ενοποιημένους λογαριασμούς (ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις), σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 90 του Ν. 2190/1920, ανεξάρτητα από τη διαχειριστική περίοδο που αφορούν και το ύψος των ακαθάριστων εσόδων τους. Η αρμοδιότητα διενέργειας οριστικού (τακτικού) φορολογικού ελέγχου των θυγατρικών τους επιχειρήσεων κρίνεται αυτοτελώς.
- Στην αρμοδιότητα των ΔΕΚ οι ανέλεγκτες υποθέσεις με ετήσια ακαθάριστα έσοδα ή αμοιβές από 7.000.001 έως 30.000.000 ευρώ για τη διαχειριστική περίοδο που έκλεισε εντός του έτους 2009 καθώς και όλες οι ανέλεγκτες υποθέσεις των ίδιων επιτηδευματιών και φορολογουμένων, γενικά, που αφορούν προηγούμενες διαχειριστικές περιόδους, ανεξάρτητα από το ύψος των ετήσιων ακαθάριστων εσόδων καθώς και των υποθέσεων των ίδιων επιτηδευματιών και φορολογουμένων, γενικά, που αφορούν διαχειριστικές περιόδους που κλείνουν εντός του 2010 και 2011 και δεν υπάγονται στην ελεγκτική αρμοδιότητα των ΔΟΥ.
Στα ΔΕΚ υπάγεται ακόμη η αρμοδιότητα οριστικού τακτικού φορολογικού ελέγχου των υποθέσεων των επιχειρήσεων που αφορούν ανέλεγκτες χρήσεις πριν από οποιασδήποτε μορφής μετασχηματισμού (συγχώνευση, απορρόφηση, διάσπαση κ.λπ.) που έγινε μέχρι και το έτος 2009 ή γίνεται τα έτη 2010 και 2011, ανεξάρτητα από το ύψος των ακαθάριστων εσόδων τους και την κατά τόπο αρμόδια ΔΟΥ για τη φορολογία του εισοδήματός τους, εφόσον η επιχείρηση ή κάποια από τις επιχειρήσεις που προήλθαν από τον μετασχηματισμό υπάγονται στην ελεγκτική αρμοδιότητα των ΔΕΚ.
Σε υποθέσεις που, για κάποιο διαχειριστικό έτος που έχει περαιωθεί, προκύψουν νέα συμπληρωματικά στοιχεία, τότε αρμόδια υπηρεσία για τον έλεγχο των νέων αυτών συμπληρωματικών στοιχείων και την έκδοση συμπληρωματικού φύλλου ελέγχου ή πράξης, είναι η υπηρεσία που πραγματοποίησε τον αρχικό έλεγχο και περαίωσε το συγκεκριμένο διαχειριστικό έτος και σε περίπτωση κατάργησης ή αναστολής λειτουργίας της υπηρεσίας αυτής.
Οι έλεγχοι σε ΕΤΑΚ και ΦΑΠ
Στις περιπτώσεις που υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και λοιπών φορολογιών έχουν περαιωθεί με οριστικό (τακτικό) φορολογικό έλεγχο, χωρίς όμως να έχουν περαιωθεί οριστικά οι υποθέσεις φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας των ίδιων ετών, αρμόδια για τον έλεγχο των υποθέσεων αυτών είναι η ΔΟΥ υποβολής της δήλωσης ΦΜΑΠ, εκτός αν πρόκειται για ΔΟΥ που έχει καταργηθεί ή έχει ανασταλεί η λειτουργία του τμήματος ελέγχου.
Επίσης, τα ελεγκτικά κέντρα (ΔΕΚ) είναι αρμόδια και για τον έλεγχο των υποθέσεων Ενιαίου Τέλους Ακινήτων (ΕΤΑΚ) και Φόρου Ακίνητης Περιουσίας, εφόσον οι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και λοιπών φορολογιών των υπόχρεων για την υποβολή δηλώσεων ΕΤΑΚ και ΦΑΠ υπάγονται στην ελεγκτική αρμοδιότητα των ελεγκτικών κέντρων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις προηγούμενες παραγράφους.
Τα ΔΕΚ είναι αρμόδια και για τον έλεγχο της ορθής απόδοσης του λογαριασμού ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, εφόσον οι δηλώσεις εισοδήματος και λοιπών φορολογιών των υπόχρεων υπάγονται στην ελεγκτική αρμοδιότητα των ελεγκτικών κέντρων. Οι ΔΟΥ έχουν την αρμοδιότητα του ελέγχου των παραγωγικών επενδύσεων των επιχειρήσεων, που ανήκουν στη χωρική ή καθ’ ύλην αρμοδιότητά τους. Αν, όμως, συμπίπτει να διενεργείται στις επιχειρήσεις αυτές έλεγχος από τα ΔΕΚ, τότε τα ίδια υποχρεούνται να διενεργήσουν ταυτόχρονα και τον έλεγχο των παραγωγικών επενδύσεων.
Στις περιπτώσεις αλλαγής έδρας των επιτηδευματιών και φορολογουμένων, γενικά, μετά το κλείσιμο της διαχειριστικής περιόδου που έληξε εντός του έτους 2009, ο οριστικός (τακτικός) έλεγχος των υποθέσεών τους εξακολουθεί ν’ ανήκει στην αρμοδιότητα του ελεγκτικού κέντρου, που είναι αρμόδιο σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας, κατά τον χρόνο κλεισίματός της ως άνω διαχειριστικής περιόδου.
Αρμόδια ελεγκτική υπηρεσία (ΔΕΚ, ΔΟΥ) για τον οριστικό (τακτικό) φορολογικό έλεγχο των ανέλεγκτων υποθέσεων των επιτηδευματιών και φορολογουμένων γενικά που διέκοψαν τη δραστηριότητά τους (εκκαθάριση ή αδράνεια) μέσα στο έτος 2009 ή και τα προηγούμενα έτη μέχρι και το έτος 1998 ή που κατά τα ίδια έτη τέθηκαν υπό εκκαθάριση ή σε αδράνεια ή πτώχευσαν ή από πραγματικά περιστατικά (αυτοψία κ.λπ.) προκύπτει ότι ανέστειλαν τη δραστηριότητά τους για οποιοδήποτε λόγο, είναι εκείνη που αντιστοιχεί στην ανέλεγκτη χρήση με τα μεγαλύτερα ακαθάριστα έσοδα.
Τα ελεγκτικά κέντρα δύνανται να διενεργούν και προληπτικό καθώς και προσωρινό φορολογικό έλεγχο σε οποιαδήποτε υπόθεση της καθ’ ύλην αρμοδιότητάς τους που περιέρχεται σε αυτά, παράλληλα και ανεξάρτητα από τις ΔΟΥ, ακόμη και σε χρήσεις για τις οποίες δεν έχουν την αρμοδιότητα διενέργειας οριστικού (τακτικού) φορολογικού ελέγχου.