Επ! Τι ανοησίες είναι αυτές; Και το περίφημο σεξουαλικό ένστικτο; Η λίμπιντο; Η καύλα, για να το πούμε σταράτα; Αυτά δεν μετράνε; Τι να σου κάνει το μυαλό όταν τα κορμιά παίρνουν φωτιά;
Πράγματι υπάρχει σεξουαλικό ένστικτο, το οποίο μας κινητοποιεί και μας φλογίζει. Μόνο που, σε αντίθεση με τα ζώα, σ’ εμάς τους ανθρώπους το σεξουαλικό ένστικτο είναι κοινωνικά κολοβωμένο και κουτσουρεμένο. Αν λειτουργούσε όπως στα ζώα, κάθε φορά που έχουμε σεξουαλικές ορέξεις, θα κατεβάζαμε τα παντελόνια μας και θα ορμάγαμε, άντρες γυναίκες. Αντιθέτως, όπως πολύ καλά ξέρουμε, όσες ορέξεις και να έχουμε (που δεν έχουμε πάντα, άρα πού έχει πάει το περιβόητο «φυσικό» σεξουαλικό ένστικτο;) όχι μόνο δεν ορμάμε, αλλά πολλές φορές περνάμε από σαράντα κόσκινα τη σεξουαλική μας όρεξη μέχρι να την ικανοποιήσουμε. Και συχνά δεν την ικανοποιούμε καθόλου.
Οι άνθρωποι κάνουμε σεξ με βάση τις προσταγές της κοινωνίας, όχι της φύσης. Η σεξουαλική μας ζωή δομείται και περιχαρακώνεται από την εκάστοτε κοινωνία στην οποία ζούμε: εκπαιδευόμαστε αυστηρότατα πότε, πώς, με ποιους πρέπει να καυλώνουμε και τι επιτρέπεται να κάνουμε ή να μην κάνουμε με την καύλα μας. Με άλλα λόγια, κάνουμε σεξ μόνο με το κεφάλι μας, όχι με το σώμα μας.
Αυτό αποδεικνύεται εύκολα: ακόμα κι όταν καραγουστάρουμε κάποιον/α την ώρα που κάνουμε σεξ, μια «λάθος» λέξη να πει, αμέσως κλείνουν όλα τα συστήματα και το σεξουαλικό «ένστικτο» πάει για βρούβες. Αντιθέτως, ακόμα και όταν ο/η παρτενέρ μας δεν ανταποκρίνεται πλήρως στις στενές αισθητικές μας κορνίζες, δυο «σωστά» λογάκια να μας πει και γινόμαστε τούρμπο.
Βέβαια, υπάρχουν ευτυχείς στιγμές την ώρα της ερωτικής πράξης όταν το ρημάδι το μυαλό μας μπαίνει στο αθόρυβο για λίγο και αφηνόμαστε στις σωματικές αισθήσεις, χωρίς τον μόνιμο εκφωνητή που σχολιάζει στερεοφωνικά μέσα στο κεφάλι μας τι κάνουμε, πώς φαινόμαστε, τι θα νομίζει ο άλλος, το άναψα το θερμοσίφωνο … Αυτές τις βραχύβιες, μαγικές στιγμές «ξεχνιόμαστε», δηλαδή μπαίνει στο off το μυαλό μας (η κοινωνική μας εκπαίδευση) και βγάζουμε το ζώο από μέσα μας, όπως λέμε.
Όμως οι άνθρωποι δεν είμαστε ζώα, είμαστε κοινωνικά πλάσματα, δηλαδή πλασμένοι από την κοινωνία, και δεν μένουν παρά απειροελάχιστα ίχνη από τα ένστικτά μας. Ακόμα και το ένστικτο της επιβίωσης είναι κοινωνικά φιλτραρισμένο στον άνθρωπο: Θυμηθείτε το αεροπορικό δυστύχημα στις Άνδεις· κάποιοι επιζώντες προτίμησαν να πεθάνουν παρά να φάνε άλλον άνθρωπο (ακόμα και νεκρό). Η κοινωνική προσταγή ήταν ισχυρότερη από το «φυσικό» ένστικτο.
Η σεξουαλικότητά μας δεν είναι φυσικό φαινόμενο αλλά κοινωνικό (εκτός αν ζούμε σαν αγρίμια σε κάποιο ερημονήσι). Και το τι κάνουμε στο κρεβάτι μας δεν είναι προσωπικό μας θέμα αλλά δημόσιο. Ανέκαθεν η σεξουαλικότητα του ανθρώπου ρυθμιζόταν (και μάλιστα αυστηρά) από την κοινωνία: πότε μπορούμε να ξεκινήσουμε να κάνουμε σεξ, με ποιον, πού, πόσο συχνά, πώς… Αυτοί οι κοινωνικοί κανόνες είναι τόσο χωμένοι βαθιά μέσα μας που μοιάζουν σαν να εκπορεύονται από τη Φύση.
Το τι είναι φυσιολογικό σεξουαλικά, όμως, δεν το ορίζει καμία Φύση με φι κεφαλαίο αλλά οι άνθρωποι ανάλογα με την κοινωνία σε κάθε τόπο και εποχή. Άλλα πράγματα «ήταν» φυσιολογικά τον 5ο αιώνα π.Χ στην Ελλάδα, άλλα το Μεσαίωνα, άλλα τώρα – και μάλιστα με τόσο μεγάλες διαφορές που είναι ν’ αναρωτιέσαι πώς μπορούσαν οι πρόγονοί μας να είναι τόσο «ανώμαλοι».
Κάθε κοινωνία θεσπίζει φυσιολογικότητες και ανωμαλίες αλλά τις ανακηρύσσει δοσμένες από τη Φύση. Εμείς τις μαθαίνουμε αυτές από τα γεννοφάσκια μας (ας κάνουμε κι αλλιώς) και καταλήγουμε να κάνουμε σεξ με το μυαλό μας.
Αυτό έχει κι ένα καλό: αν η σεξουαλικότητά μας (προσοχή, όχι ο σεξουαλικός προσανατολισμός μας) είναι κοινωνικά κατασκευασμένη, πάει να πει ότι μπορούμε να παρέμβουμε. Ν’ αλλάξουμε τους κανόνες. Να κάνουμε αλλιώς σεξ στο μυαλό μας.
*Ο Λύο Καλοβυρνάς είναι σύμβουλος ψυχικής υγείας και συγγραφέας.
ΑΠΟΛΥΤΟΣ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΚΑΙ ΑΣΤΕΙΟ ΑΝ ΘΕΛΕΤΕ.