ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΠΟΥΔΑΖΟΥΝ ΙΑΤΡΟΙ.......

Η ΜΑΖΙΚΗ ΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΣΤΟ ΙΑΤΡΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Ρεκόρ σε γιατρούς, πρωτιές στις δαπάνες υγείας

Συνεχίζεται "παρά την κρίση" η μαζική «παραγωγή» γιατρών στην Ελλάδα. Η χώρα μας παραμένει πρώτη μεταξύ των 35 χωρών-μελών του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Το ρεκόρ είναι διπλό: εκτός από την πρωτιά στην αναλογία κατοίκων ανά γιατρό, η Ελλάδα έχει τη μεγαλύτερη αύξηση (41%) σε νέους γιατρούς, οι οποίοι απέκτησαν άδεια άσκησης επαγγέλματος την περίοδο 2000-2012.

Συνεχίζεται "παρά την κρίση" η μαζική «παραγωγή» γιατρών στην Ελλάδα. Η χώρα μας παραμένει πρώτη μεταξύ των 35 χωρών-μελών του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Το ρεκόρ είναι διπλό: εκτός από την πρωτιά στην αναλογία κατοίκων ανά γιατρό, η Ελλάδα έχει τη μεγαλύτερη αύξηση (41%) σε νέους γιατρούς, οι οποίοι απέκτησαν άδεια άσκησης επαγγέλματος την περίοδο 2000-2012.

Ο ιατρικός «πληθωρισμός» οδηγεί και σε αυξημένη κατανάλωση υπηρεσιών Υγείας. Δεν είναι τυχαίο ότι η χώρα μας κατέχει την πρώτη θέση στον ΟΟΣΑ και σε συνταγογράφηση αντιβιοτικών από ελεύθερους επαγγελματίες και γιατρούς Ταμείων. Βρίσκεται, επίσης, στη δεύτερη θέση σε αριθμό αξονικών τομογραφιών ανά κάτοικο και στην έβδομη σε μαγνητικές τομογραφίες.

Τα παραπάνω προκύπτουν από πρόσφατα στοιχεία του ΟΟΣΑ. Οι υπεύθυνοι του Οργανισμού σχολιάζουν ότι στη χώρα μας αναλογούν 6,2 γιατροί ανά 1.000 κατοίκους, αναλογία που είναι διπλάσια από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης των «28» (3,4 γιατροί).

Πολύ ψηλά στην κατάταξη είναι και η Πορτογαλία (4,9 γιατροί), αλλά ο αριθμός θεωρείται από τον ΟΟΣΑ ως υπερεκτιμημένος, καθώς έχουν περιληφθεί και γιατροί οι οποίοι δεν διαθέτουν άδεια άσκησης του επαγγέλματος. Κοντά στον μέσο ευρωπαϊκό όρο βρίσκεται η Ισπανία (3,8 γιατροί ανά 1.000 κατοίκους), ενώ λίγο πιο πάνω είναι η Ιταλία (3,9).

Σύμφωνα με τους αναλυτές του Οργανισμού, ο αριθμός των γιατρών έχει αυξηθεί από το 2000 σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, με εξαίρεση τη Γαλλία, όπου έχει παραμείνει σταθερός. Ο ρυθμός αύξησης "εξηγούν" είναι «ραγδαίος» στην Ελλάδα, με τους περισσότερους νέους γιατρούς να έχουν εισέλθει στην αγορά πριν από την κρίση.

Στο σχετικό γράφημα εμφανίζεται μεγάλη αύξηση έως το έτος 2008 και από τότε φαίνεται να υπάρχει σταθεροποίηση, αλλά στα υψηλά επίπεδα της περασμένης δεκαετίας. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η εικόνα αυτή έχει διπλή ανάγνωση: Από τη μία, υπάρχει προκλητή ζήτηση υπηρεσιών και από την άλλη περιορίζεται ο κίνδυνος έλλειψης γιατρών.

Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες "σημειώνουν" επικρατεί προβληματισμός σχετικά με μελλοντικές ελλείψεις ιατρικού δυναμικού. Το 33% των Ευρωπαίων γιατρών είναι σήμερα ηλικίας άνω των 55 ετών, ποσοστό το οποίο ήταν μόλις 17% το 2000. Η τάση που επικρατεί από τους περισσότερους, είναι να παρατείνουν τον εργασιακό τους βίο και μετά την ηλικία των 65 ετών.

Γιάννης Μπασκόζος

Αν και η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα γήρανσης του ιατρικού πληθυσμού, καλείται να ξεπεράσει «παιδικές ασθένειες» στην κατανομή του. Παρά τον... πληθωρισμό γιατρών, στις περισσότερες περιοχές της χώρας καταγράφονται ελλείψεις βασικών ειδικοτήτων, όπως παιδιάτρων.

Οφείλονται στη μεγάλη συγκέντρωση ειδικευμένων επαγγελματιών στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου η... πίτα των υπηρεσιών Υγείας είναι μεγαλύτερη. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, οι αστικές περιοχές έχουν διπλάσια αναλογία γιατρών, σε σχέση με τις ημιαστικές και αγροτικές.

Στις μεγάλες πόλεις αναλογούν 8,3 γιατροί ανά 1.000 κατοίκους και στην περιφέρεια 4,5. Ανάλογη εικόνα υπάρχει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Πορτογαλία (5,1 στις αστικές και 2,2 στις αγροτικές) και η Γαλλία (4,1 έναντι 2,5).

Καμία από αυτές, ωστόσο, δεν έχει τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες της Ελλάδας, με τα πολλά και απομακρυσμένα νησιά, των οποίων ο πληθυσμός πολλαπλασιάζεται κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών.

Οι ειδικοί του ΟΟΣΑ διευκρινίζουν ότι οι ελλείψεις γιατρών σε ορισμένες περιοχές οδηγούν σε αύξηση στις μετακινήσεις των ασθενών και του χρόνου αναμονής για θεραπεία. Η προβληματική κατανομή των γιατρών "τονίζουν" είναι ένα κρίσιμο θέμα στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και προκαλεί αδικίες στους κατοίκους απομακρυσμένων, αραιοκατοικημένων ή υποβαθμισμένων αστικών περιοχών.

Στοιχεία ΟΟΣΑ
Αρνητικές επιδόσεις σε συνταγές αντιβιώσεων και αξονικές

Πρωτιά στη συνταγογράφηση αντιβιοτικών, τη δεύτερη θέση σε αξονικές τομογραφίες και μία από τις πιο υψηλές θέσεις σε μαγνητικές τομογραφίες έχει η Ελλάδα μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Οι αρνητικές αυτές επιδόσεις σχετίζονται άμεσα με τον μεγάλο αριθμό των γιατρών και με το φαινόμενο της «προκλητής ζήτησης υπηρεσιών», όπως αναφέρεται από τους ειδικούς.

Η Ελλάδα βγήκε πρόσφατα από το «πάρτι» της φαρμακευτικής δαπάνης, η οποία σημείωσε αύξηση-ρεκόρ ολόκληρη τη δεκαετία του 2000. Το 2008 αναλογούσαν σε κάθε Ελληνα 421 ευρώ τον χρόνο για φάρμακα, όταν το αντίστοιχο ποσό στην Ευρώπη των 15 ήταν μόλις 328 ευρώ. Η κατά κεφαλή δαπάνη περιορίστηκε το 2014 στα 183 ευρώ, αλλά υπάρχουν οι προϋποθέσεις να γυρίσουμε ξανά στο σπάταλο παρελθόν.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, η χώρα μας είναι πρώτη σε συνταγογράφηση αντιβιοτικών από γιατρούς της πρωτοβάθμιας φροντίδας μεταξύ 35 χωρών-μελών του Οργανισμού. Εκτός των άλλων, η κατάχρηση των εν λόγω φαρμάκων οδηγεί και σε ανάπτυξη πολυανθεκτικών μικροβίων.

Τα ίδια στοιχεία δείχνουν ότι είμαστε πρώτοι αναλογικά σε αριθμό αξονικών τομογράφων και δεύτεροι σε μαγνητικούς. Σε κάθε εκατομμύριο πληθυσμού αναλογούν σχεδόν 35 αξονικοί και 23 μαγνητικοί τομογράφοι, όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι 20 και 10 αντίστοιχα.

Τα περιοριστικά μέτρα των τελευταίων ετών έχουν εξορθολογίσει την κατάσταση σε έναν βαθμό. Παραμένουμε, όμως, δεύτεροι σε αξονικές τομογραφίες ανά κάτοικο και έβδομοι σε μαγνητικές.

ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ

Γιάννης Μπασκόζος, α' αντιπρόεδρος Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

Η υπερπληθώρα γιατρών είναι συνάρτηση των υγειονομικών αναγκών, των γεωγραφικών ιδιαιτεροτήτων και του τρόπου οργάνωσης του υγειονομικού συστήματος. Αυτό που ζούμε σήμερα είναι η καταστροφική υποστελέχωση των δημόσιων δομών Υγείας, η ανεπάρκεια ιατρικού προσωπικού στα δημόσια νοσοκομεία, η αποψίλωση των δημόσιων δομών πρωτοβάθμιας φροντίδας και η δραματική έλλειψη γιατρών στις άγονες και νησιωτικές περιοχές.

Οι μνημονιακές πολιτικές έχουν οδηγήσει σε μαζική μετανάστευση ιατρικού δυναμικού στο εξωτερικό, λόγω απουσίας προσλήψεων και κακών συνθηκών αμοιβών και εργασίας στη χώρα μας. Υπάρχει θέμα προσανατολισμού του υπάρχοντος και του μελλοντικού ιατρικού δυναμικού σε ειδικότητες και επιλογές συμβατές με την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου δημόσιου συστήματος Υγείας με έμφαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα.Η σχέση γιατρών ειδικοτήτων με γιατρούς οικογενειακής ιατρικής και ο αντίστοιχος προσανατολισμός στην προπτυχιακή και μεταπτυχιακή εκπαίδευση αποτελεί σοβαρό και άμεσο καθήκον της πολιτείας. Για τη διαφθορά, την προκλητή ζήτηση ακριβών εξετάσεων και τη μη ενδεδειγμένη συνταγογράφηση, βασικό εργαλείο αντιμετώπισης είναι τα διαγνωστικά και θεραπευτικά πρωτόκολλα και η ολοκλήρωση του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, αλλά πάνω από όλα η αποεμπορευματοποίηση της υγείας και η διάθεση σύγκρουσης με τα μεγάλα συμφέροντα.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΣ