Ο κύριος λόγος της ελληνοτουρκικής διαφοράς φαίνεται πλέον καθαρά πως είναι η ύπαρξη ενεργειακών πόρων στη περιοχή. Όμως, οι ελληνικές κυβερνήσεις ουδέποτε ανακοίνωσαν επίσημα την οριοθέτηση της Α.Ο.Ζ. που εκτιμάται ότι θα μας απαλλάξει απ’ όλα αυτά τα επί μέρους προβλήματα. Ανεπίσημα βέβαια η χώρα μας έχει χαράξει τα όρια και έχει αναφέρει στίγματα κομματιών της, περίπτωση Νορβηγικού σκάφους που έκανε έρευνες νότια του Καστελόριζου το 1988. Επίσης, τα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, με βάση την αρχή της ίσης απόστασης, εμφανίζονται ως υποθετικά όρια ΑΟΖ, όταν αυτή υιοθετηθεί, σε διεθνείς βάσεις δεδομένων στο διαδίκτυο, σε χάρτες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος και της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αναγνωρίζουν, σύμφωνα με το δίκαιο της θάλασσας, δικαίωμα ΑΟΖ σε όλα τα ελληνικά νησιά.
Ως γνωστό, στη νέα Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας (του 1982) αναφέρεται ρητά στο άρθρο 121, ότι όλα τα νησιά διαθέτουν ΑΟΖ και ότι η ΑΟΖ ενός νησιού καθορίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που καθορίζεται και για τις ηπειρωτικές περιοχές. Αυτό είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας γιατί η Τουρκία δεν μπορεί να προβάλλει τα ίδια επιχειρήματα που προβάλλει για δεκαετίες τώρα για την υφαλοκρηπίδα των νησιών του Αιγαίου. Ότι δηλαδή τα νησιά μας δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα ή ότι βρίσκονται πάνω στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας. Στο θέμα αυτό υπάρχει το προηγούμενο της Κούβας με τις ΗΠΑ όπου όταν οι ΗΠΑ καθόρισαν την ΑΟΖ των 200 νμ (1983) δεν είπαν στη Κούβα, που είναι ένα νησί 90 μίλια μακριά, ότι δεν δικαιούται ΑΟΖ και έκαναν την οριοθέτηση της με την μέθοδο της μέσης γραμμής. Επίσης, παρόλο ότι η Τουρκία ούτε προσυπέγραψε ούτε επικύρωσε τη νέα σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας, δηλ. δεν το αναγνωρίζει, εκμεταλλεύτηκε τις διατάξεις της και υιοθέτησε το 1986 ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα ερχόμενη σε συμφωνία με την τότε Σοβιετική Ένωση για τις επικαλυπτόμενες περιοχές.
Αργότερα η Τουρκία συμφώνησε και με την Βουλγαρία και την Ρουμανία για το ίδιο θέμα και οριοθέτησε ΑΟΖ χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της μέσης γραμμής και με τα κράτη αυτά. Έτσι, ενώ η Τουρκία στην ημίκλειστη Μαύρη θάλασσα οριοθέτησε με όλα τα γειτονικά της κράτη ΑΟΖ και όχι υφαλοκρηπίδα, αρνείται επίμονα να κάνει το ίδιο στο Αιγαίο και Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Αυτό αναμφίβολα είναι ένα μεγάλο λάθος για την Τουρκία και ένα όπλο για μας, αφού εύλογα διερωτόμαστε: Πως είναι δυνατόν να αρνηθεί την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Ελλάδα, όταν ήδη υπάρχει το προηγούμενο αυτό. Συνεπώς η Τουρκία γνωρίζει πολύ καλά ότι όσον αφορά την ΑΟΖ, η θέση της είναι αδύναμη γι' αυτό και αποφεύγει συστηματικά να αναφερθεί σε αυτή.
Για το λόγο αυτό πρέπει να αποβάλουμε την εμμονή που έχουμε από τη δεκαετία του 70 ότι η μόνη μας διαφορά με την Τουρκία είναι η υφαλοκρηπίδα καθώς και την άποψη που κατά καιρούς εκφράζεται από μερικούς, πως πρέπει πρώτα να λύσουμε όλα τα προβλήματά μας με την Τουρκία και μετά να καθορίσουμε τα όρια της ελληνικής Α.Ο.Ζ. Αυτό δεν είναι μόνο σοβαρό λάθος, αλλά μπορεί να αποβεί και επιζήμιο σε βάθος χρόνου. Οφείλουμε να επισημάνουμε εδώ πως το καθεστώς της ΑΟΖ καλύπτει όλους τους φυσικούς πόρους, ζωντανούς και μη, ενώ η υφαλοκρηπίδα καλύπτει μόνο τους µη ζωντανούς πόρους. Επίσης μια άλλη σημαντική διαφορά είναι ότι τα δικαιώματα ενός κράτους στην υφαλοκρηπίδα υπάρχουν εξορισμού και εξαρχής ενώ τα δικαιώματα στην ΑΟΖ ενεργοποιούνται μόνο όταν η ΑΟΖ υιοθετηθεί και ανακοινωθεί από το παράκτιο κράτος. Επομένως, το παράκτιο κράτος μπορεί να έχει υφαλοκρηπίδα χωρίς να έχει ΑΟΖ, ενώ το αντίστροφο δεν είναι δυνατόν. Συνεπώς η ΑΟΖ, σε αντίθεση με την υφαλοκρηπίδα, δεν ανήκει από μόνη της στο παράκτιο κράτος αλλά πρέπει σαφώς να προσδιοριστεί απ ’αυτό. Αν τούτο δεν συμβεί, η ΑΟΖ απλά δεν υφίσταται η δε θαλάσσια περιοχή που δεν θα υιοθετηθεί ως ΑΟΖ, νομικά είναι μέρος της ανοικτής θάλασσας με ότι αυτό συνεπάγεται. Αυτός είναι και ο λόγος που η ΕΕ αναγνωρίζει μεν αλλά δεν ενθαρρύνει την υιοθέτηση ΑΟΖ στη Μεσόγειο για να έχουν τα αλιευτικά των χωρών της μεγαλύτερη έκταση να ψαρεύουν και επίσης είναι και ο λόγος για τον οποίο πρέπει να γίνει κάτι από μας πριν να είναι αργά.
O χάρτης που παρατίθεται δείχνει ξεκάθαρα την οριοθέτηση της AOZ της Ελλάδας με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας και αρκεί μια μόνο ματιά για να αντιληφθεί κανείς το μεγάλο πρόβλημα της Τουρκίας και τον λόγο που δεν επιθυμεί καμία διαπραγμάτευση με την Ελλάδα για την οριοθέτηση της AOZ. Από τον χάρτη αυτό εκτός της έκτασης, διαπιστώνουμε το τι το Καστελόριζο στερεί από την Τουρκία. Το Καστελόριζο που είναι ένα από τα 17 νησιά του συμπλέγματος κατοικείται και συνεπώς αναμφισβήτητα βάσει της νέας σύμβασης, δικαιούται να διαθέτει Α.Ο.Ζ αρκεί όμως να την προσδιορίσουμε. Το θέμα για τους Τούρκους είναι, ότι η θέση που βρίσκεται τους δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα γιατί το Καστελόριζο έχοντας δική του ΑΟΖ, αποτελεί σημείο οριοθέτησης της ΑΟΖ της Ελλάδας με την Αίγυπτο και με την Κύπρο και συνεπώς η Τουρκία δεν έχει θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο. Γι’ αυτό το λόγο η Τουρκία έχει ζητήσει από την Αίγυπτο να μη λάβει υπόψη το Καστελόριζο, στις διαπραγματεύσεις της με την Ελλάδα, ώστε να έχει και αυτή αφενός θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο και αφετέρου μεγάλο μερίδιο στον υποθαλάσσιο πλούτο της περιοχής, που όπως διαφαίνεται είναι μεγάλος (λεκάνη Ηροδότου).
