k-proothisi : ΔΕΝΔΡΟΛΙΒΑΝΟ

Το δεντρολίβανο είναι το ελιξίριο της νεότητας

Ο ροσμαρίνος ο φαρμακευτικός ή Δαιοσμαρίνι ή Δουσμαρίνι ή Αρισμαρί ή Λεσμαρί ή Λιβανόδεντρο ή Λιβανωτίς ή Rosmarinus officinallis είναι ένα από τα πιο γνωστά μυρωδικά φυτά που νοστιμεύει τα φαγητά και συγκεντρώνει πολλές θεραπευτικές ιδιότητες. Ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών.

Το δεντρολίβανο είναι αειθαλής θάμνος μέχρι 2 μ ύψος, αρωματικός, με κλάδους καστανωπούς. Φύλλα 1-4 εκ. αντίθετα, επιφυή, γραμμοειδή, δερματοειδή, σε σκουροπράσινο λαμπερό χρώμα στο πάνω μέρος, με πίλημα λευκό στο κάτω και άκρες αναδιπλωμένες. Ταξιανθίες μικρές, καλυμμένες από αστεροειδείς τρίχες, στις μασχάλες των φύλλων. Στεφάνη 10-12 χιλ., μπλε-λιλά ανοιχτό, σπανίως λευκή ή ρόδινη, με δύο χείλη, το πάνω δισχιδές, το κάτω τρίλοβο. Ο καρπός του είναι ένα μικρό καρύδι.

Καλλιεργείται και είναι μελιτογόνο φυτό που αρέσει στις μέλισσες.

Ένα ελιξίριο της νεότητας (το νερό της βασίλισσας της Ουγγαρίας) γίνεται με απόσταξη Δεντρολίβανου, Κέδρου και Τερεβινθίνη. Υπάρχουν και άλλες συνταγές.

Το δεντρολίβανο είναι σύμβολο πιστότητας, φιλίας και ανάμνησης.

Το Δεντρολίβανο πάει με κρασί και σκόρδο και βοηθάει στην πνευματική συγκέντρωση όταν τοποθετηθεί στο κεφάλι, γιατί αυξάνει την κυκλοφορία του αίματος στο σημείο που τοποθετείται και έχει διεγερτικές ιδιότητες. Γι΄αυτό τοποθετείται δεντρολίβανο σε λικέρ και ποτά.

Το Δεντρολίβανο, ακόμη, βοηθάει στην ανάπτυξη των μαλλιών. Όταν καίγεται δεντρολίβανο μαζί με καρπούς Κέδρου (αγριοκυπαρισσιού) απολυμαίνεται η ατμόσφαιρα.

Χρήσιμα μέρη δεντρολίβανου

Τα φύλλα και οι ανθισμένες κορυφές. Ευδοκιμεί στις μεσογειακές χώρες, και στην Ελλάδα στα ίδια εδάφη που φυτρώνει θυμάρι, φασκόμηλο κ.α. Φυτεύεται και σε γλάστρα, με ένα κομμάτι κλαδιού. Πιάνει εύκολα ρίζες. Του αρέσει το φως και ο ήλιος.

Δραστικές ουσίες δεντρολίβανου

Αιθέριο λάδι που περιέχει κινεόλη, βορνεόλη, εστέρες, πινένιο, καμφένιο, καμφορά, ταννίνη, πικρά στοιχεία, σαπωνίνη και πευκίνη. Περιέχει φλαβονοειδή, ροσμαρινικό οξύ και παράγωγα τερπενίων.

Ιδιότητες και ενδείξεις δεντρολίβανου

Έχει άριστη δράση ηπατοπροστατευτική, όμοια με εκείνη της Συλιμαρίνας που περιέχεται στο Cardo mariano ή Silybum ή γαϊδουράγκαθο.

Είναι καλό αντιοξειδωτικό και βοηθάει σε δυσπεψία και στο αναπνευστικό. Έχει αντικαρκινικές ιδιότητες.

Το δεντρολίβανο είναι τονωτικό και διεγερτικό, όπως και η μέντα, το θυμάρι, το φασκόμηλο και το μελισσόχορτο. Χρησιμοποιείται σε σωματική και πνευματική υπερκόπωση, σε αμνησία και υπόταση. Την ιδιότητά του να τονώνει την μνήμη την οφείλει στην κινεόλη που αδρανοποιεί τα ένζυμα που καταστρέφουν τα κύτταρα μνήμης.
Είναι διουρητικό και συστήνεται σε ουρική αρθρίτιδα, υδρωπικία, κατακράτηση ούρων και στην παχυσαρκία.
Μπορεί να χαμηλώσει την χοληστερόλη.
Είναι καρδιοτονωτικό, υπερτασικό και ρυθμιστικό της εξωτερικής μοίρας των επινεφριδίων.
Είναι χολαγωγικό σε ηπατίτιδα, χολοκυστίτιδα, σε πέτρες στη χολή και σε ίκτερο.
Είναι αποχρεμπτικό και διευκολύνει το βήχα και αντισηπτικό των πνευμόνων και χρησιμοποιείται σε χρόνιες βρογχίτιδες, σε γρίπη, σε κοκίτη και σε άσθμα.
Είναι αντδιαρροϊκό και χρησιμοποιείται σε κολίτιδα, σε διάρροια και σε αέρια στα έντερα και στο στομάχι.
Το έγχυμα των φύλλων του είναι χωνευτικό, σπασμολυτικό και τονώνει την όραση.
Είναι αντιρευματικό και αντινευραλγικό και χρησιμοποιείται σε αρθρίτιδες.
Είναι ισχυρό εμμηναγωγό και χρησιμοποιείται για διακοπή κύησης.
Το δεντολίβανο αυξάνει την πίεση.
Είναι πολύ καλό για τις διαταραχές του νευρικού συστήματος, την υστερία, την επιληψία, τις ζαλάδες και τις ημικρανίες.
Σε εξωτερική χρήση, σε μπάνιο βοηθάει στη γενική κόπωση και αδυναμία, σε ρευματισμούς, σε μυϊκούς πόνους, σε πληγές, σε στραμπουλήγματα, σε μώλωπες και σε εκζέματα. Σε περίπτωση ρευματισμών βουτάτε το πονεμένο μέρος μέσα σε αφέψημα φυτού ή το αλείφετε.
Σε κομπρέσες χρησιμοποιείται για τις εξαρθρώσεις και τα στραμπουλήγματα.
Αν ανακατέψετε 3 μέρη βάμμα δεντρολίβανου και 1 λεβάντας θα έχετε το ξακουστό ''νερό της βασίλισσας της Ουγγαρίας''. Για εσωτερική χρήση ένα κουταλάκι του γλυκού σε ενήλικες. Για εξωτερική σε εντριβές σε αρθρίτιδες, ρευματισμούς και σωματικούς πόνους. Υπάρχουν και άλλες συνταγές.
Αν δεν θέλετε να βλέπετε κακά όνειρα βάλτε ένα κλαδί Δεντρολίβανου κάτω από το μαξιλάρι σας.
Σε γαργάρες θεραπεύει τις άφθες.
Οι ανατολίτες το χρησιμοποιούν για να αρωματίζουν τον αργιλέ τους.
Πολλοί αρωματίζουν το μέλι με τις ανθισμένες κορυφές και φτιάχνουν το ανθόξανθο μέλι.
Ο χυμός που βγάζουμε όταν πολτοποιήσουμε δροσερά κλαδιά Δεντρολίβανου σταματάει την αλωπεκία.

Χρήσιμες ιατρικές συνταγές με το Δεντρολίβανο

Σαν έγχυμα: Ένα κουταλάκι φύλλα ή άνθη σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό. Σουρώνετε μετά από 10 λεπτά. Ένα φλιτζάνι την ημέρα κάνει για χωνευτικό, αντιδιαβητικό, σπασμολυτικό, αντιϋστερικό, καταπραϋντικό, χολαγωγικό και κατά του τυμπανισμού.
Σαν αφέψημα: Ένα κλαράκι με τρία λουλούδια που βράζει στο νερό ενός φλιτζανιού πίνεται ζεστό πριν τον βραδινό ύπνο. Τη διπλάσια ποσότητα πίνετε το πρωί με άδειο στομάχι αν έχετε αμοιβάδες ή διαβήτη. Με αφέψημα λούζονται και οι γυναίκες που υποφέρουν από νευρικούς πονοκεφάλους.
Αιθέριο έλαιο (50 σταγόνες στο γραμμάριο): 3-4 σταγόνες τρεις φορές την ημέρα σε μια κουταλιά μέλι. Ακόμη χρησιμοποιείται και για εντριβές, λουτρά, ενίσχυση του κυκλοφορικού, ρευματισμούς, μώλωπες, πληγές και έλκη και χαλαρωτικά σε αθλητές
Υγρό εκχύλισμα: 3-5 γραμμάρια την ημέρα.
Βάμμα: Αφήνετε φρέσκες ανθισμένες κορυφές σε ένα μπουκάλι χωρίς πίεση και καλύπτετε με ρακή. Αφήνετε το μείγμα στον ήλιο για 15 ημέρες, σουρώνετε και φυλάτε για εντριφές σε σκλήρυνση κατά πλάκας και σαν αντισηπτικό σε πληγές.
Λάδι: Με την ίδια διαδικασία όπως το βάμμα, αλλά αντί για ρακή βάζετε ελαιόλαδο (αντισηπτικό, επουλωτικό και αναλγητικό). Το αιθέριο έλαιο δενδρολίβανου, πρώτα διαλύεται σε λίγο λιπαρό λάδι, όπως το λινέλαιο, το ελαιόλαδο, το καρυδέλαιο και άλλα φυτικά λάδια ή σε λίγο οινόπνευμα και μετά το χρησιμοποιείται προσθέτοντάς το στο νερό.
Για εξωτερική χρήση: Βράζετε μια χούφτα σε ένα λίτρο νερό για 10 λεπτά και κάνετε κομπρέσες σε ρευματισμούς ή πλένετε πληγές.
Αν βράσετε δυο χούφτες: Δεντρολίβανου σε δύο λίτρα νερού και το ρίξετε στο ζεστό νερό του μπάνιο ανακουφίζει από τους ρευματισμούς και την εξασθενημένη όραση και δυναμώνει.
Το δεντρολίβανο αρωματίζει τα φαγητά με αρνί, ψάρι, βοδινό, κουνέλι και κοτόπουλο που θέλουν κρασί και σκόρδο: Ακόμη χρησιμοποιείται σε πατάτες, λαχανικά και το ρύζι. Οι ψητές πατάτες με δεντρολίβανο είναι πολύ νόστιμες. Κόψτε τις κατά μήκος, αλείψτε της με λάδι, πασπαλίστε τις με δεντρολίβανο και ψήστε τις στο φούρνο.
Είναι τέλειο καρύκευμα για σάλτσες, σαβόρε (λάδι, ξύδι και αρισμαρί), ψητά στις σχάρες, αλλά και σούπες.
Μπορεί να καεί στο θυμιατήρι αντί για λιβάνι.
Αν λούζεστε τακτικά με αυτό δυναμώνει τη λειτουργία του μυαλού και της μνήμης: Ακόμη το νερό στο οποίο έχετε μουσκέψει μερικές ώρες δεντρολίβανο βοηθάει στην ανάπτυξη των μαλλιών και σκουραίνει το χρώμα τους και τονώνει το δέρμα κεφαλιού και καταπολεμά την πιτυρίδα. Αφήνεται σε ένα λίτρο καυτό νερό μια κουταλιά της σούπας ξηρό δενδρολίβανο, φασκομηλιά, τίλιο, χαμομήλι, τσουκνίδα και μάραθο. Τα σκεπάζετε και τα αφήνετε μέχρι να χλιαρώσει το νερό, σουρώνετε και ξεβγάζετε τα μαλλιά. Για σκούρα μαλλιά προσθέστε περισσότερο δενδρολίβανο, ενώ για ανοιχτά περισσότερο χαμομήλι. Για να αυξήσετε την τριχοφυϊα κάντε εντριβές με λειωμένες φρέσκες κορυφές δεντρολίβανου ή με βάμμα.
Χρησιμοποιείται και στην περιποίηση προσώπου, γιατί ανανεώνει τα κύτταρα της επιδερμίδας, καταπολεμά τις ρυτίδες και εξαλείφει τα δερματικά στίγματα. Χρησιμοποιείται και σαν αντισηπτικό για την ακμή.
Το αιθέριο λάδι δεντρολίβανου, που βγαίνει με απόσταξη χρησιμοποιείται πολύ σε αρώματα και καλλυντικά, σε ποτά, γλυκά και στην αρτοποιϊα, στα ζαμπόν και στα τονωτικά κρασιά. Έμβρεγμα δεντρολίβανου (φύλλα και άνθη) μέσα σε κρασί δίνει εξαιρετικό ποτό για την ατονία της καρδιάς, τονώνει την όραση και βελτιώνει την μνήμη και βοηθάει σε σεξουαλική ανικανότητα.
Οι τρυφεροί βλαστοί του, κοπανισμένοι είναι καλοί για τις αιμορροϊδες.
Οι ρίζες του βρασμένες είναι καλές για τη δυσεντερία.
Η σκόνη αποξηραμένων φύλλων χρησιμοποιείται σε πληγές και τραύματα. Οι μουσουλμάνοι τη χρησιμοποιούν για να σταματήσουν την αιμορραγία και να επουλώσουν την πληγή κατά την περιτομή των αγοριών.
Τα άνθη του που τρώγονται φρέσκα με αλάτι, πρωί και όταν είστε νηστικοί καλυτερεύουν την όραση.
Διατηρημένα τα άνθη σε σιρόπι βοηθούν σε μολύνσεις.
Ο φρέσκος χυμός των ανθισμένων κορυφών σταματά τον πονόδοντο και τον πόνο στα αυτιά.
Το νερό της βασίλισσας της Ουγγαρίας: Αναμειγνύετε 50 γραμμάρια καθαρό οινόπνευμα, 4 σταγόνες αιθέριο έλαιο δεντρολίβανου, 6 σταγόνες αιθέριο έλαιο λεμονιού και 2 σταγόνες αιθέριο έλαιο πορτοκαλιού. Αφού τα αναμείξετε καλά, προσθέτετε 5 γραμμάρια ανθόνερο και πορτοκάλι και 5 γραμμάρια ροδόνερο. Τα αναμειγνύετε και τα αφήνετε για 2 μήνες με αραιό ανακάτεμα και το χρησιμοποιείτε σαν καλλυντικό.
Το δεντρολίβανο φρέσκο ή ξηρό σκοτώνει τα έντομα και το σκώρο.