Νέα Υόρκη
Η μίξη ενεργειακών ποτών με αλκοόλ προκαλεί στον εφηβικό εγκέφαλο αλλαγές όμοιες με αυτές που προκαλεί η κοκαΐνη, με τις συνέπειες μάλιστα να είναι μακροχρόνιες, σύμφωνα με αμερικανική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «PLOS ONE».
Επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου Purdue, με επικεφαλής τον δρ Ρίτσαρντ βαν Ριτζν, επίκουρο καθηγητή Ιατρικής Χημείας και Μοριακής Φαρμακολογίας, μελέτησε τις επιδράσεις των ενεργειακών ποτών με υψηλή περιεκτικότητα σε καφεΐνη και των αλκοολούχων ποτών με επίσης υψηλή περιεκτικότητα σε καφεΐνη σε ομάδα εφήβων ποντικιών.
Όπως εξηγεί ο ερευνητής, τέτοιου είδους μελέτες δεν μπορούν να γίνουν σε ανθρώπους, καθώς θα ήταν ανήθικο να εκτεθούν σκοπίμως έφηβοι σε αλκοόλ και άλλες επιβλαβείς ουσίες, αλλά οι παρατηρούμενες αλλαγές στα ζωικά μοντέλα έχει διαπιστωθεί ότι εντοπίζονται και σε κλινικές μελέτες σε άτομα με εξαρτήσεις από ουσίες.
Έφηβα ποντίκια στο «κόκκινο»
Τα ενεργειακά ποτά περιέχουν έως και δεκαπλάσια ποσότητα καφεΐνης από τα αναψυκτικά. Κι ενώ είναι δημοφιλή σε άτομα όλων των ηλικιών, ελάχιστα στοιχεία είναι γνωστά για την επίδρασή τους στην υγεία, ειδικά όταν καταναλώνονται μαζί με αλκοόλ στην εφηβική ηλικία.
Οι ερευνητές αρχικά είχαν δημοσιεύσει κάποια στοιχεία στο επιστημονικό έντυπο «Alcohol», βάσει των οποίων τα έφηβα ποντίκια που είχαν υπερκαταναλώσει ενεργειακά ποτά δεν ήταν πιθανότερο εν συγκρίσει με την ομάδα ελέγχου να καταναλώσουν και περισσότερο αλκοόλ, στην ενήλικη ζωή τους.
Αλλά όταν τα ενεργειακά ποτά αναμειγνύονταν με αλκοόλ, τότε τα έφηβα ποντίκια είχαν σωματικά και νευροχημικά συμπτώματα όμοια με τα ποντίκια που είχαν κάνει χρήση κοκαΐνης.
«Φαίνεται ότι δύο ουσίες όταν αναμειγνύονται προκαλούν αλλαγές στην συμπεριφορά των πειραματόζωων καθώς και στη νευροχημεία του εγκεφάλου τους. Κάτι που δεν παρατηρήσαμε όταν τα πειραματόζωα έκαναν ξεχωριστή χρήση του ενός ή του άλλου» εξηγεί ο δρ βαν Ριτζν.
Με την επαναλαμβανόμενη χρήση ενεργειακών ποτών και αλκοόλ τα έφηβα ποντίκια τελικά γίνονταν υπερδραστήρια, όπως και τα τρωκτικά που είχαν πάρει κοκαΐνη. Οι ερευνητές κατέγραψαν αυξημένα επίπεδα της πρωτεΐνης ΔFosB (δείκτης μακροχρόνιων αλλαγών στη νευροχημεία) στα πειραματόζωα αυτά, όπως δηλαδή και σε εκείνα που έκαναν χρήση κοκαΐνης ή μορφίνης.
«Και αυτός είναι ένας λόγος που είναι τόσο δύσκολο οι χρήστες ναρκωτικών ουσιών να απεξαρτηθούν. Οι αλλαγές στον εγκέφαλό τους έχουν μακρά διάρκεια» συμπληρώνει ο ερευνητής.
Και πράγματι, τα ποντίκια όταν πια είχαν ενηλικιωθεί είχαν διαφορετική προτίμηση ή εκτίμηση για την κοκαΐνη. Δηλαδή όσα είχαν εκτεθεί σε εφηβική ηλικία σε ενεργειακά ποτά και αλκοόλ ήταν λιγότερο ευαίσθητα στις επιδράσεις τις κοκαΐνης που προκαλούν ευχαρίστηση. Κι ενώ αυτό μπορεί εξ αρχής να φαίνεται ως κάτι θετικό, κατ’ ουσία σημαίνει ότι είχαν συνηθίσει την κοκαΐνη και χρειάζονταν μεγαλύτερη δόση για να αποκομίσουν ευχαρίστηση.
«Ο εγκέφαλος τους έχει αλλάξει με τρόπο τέτοιο που να είναι πιο επιρρεπή στην χρήση μεγαλύτερης ποσότητας ουσιών. Σκοπεύουμε να συνεχίσουμε την έρευνα των νόμιμων ψυχοδιεγερτικών ουσιών που μπορεί όμως να είναι επιβλαβείς για τους εφηβικούς εγκεφάλους» καταλήγει ο δρ βαν Ριτζν.
Επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου Purdue, με επικεφαλής τον δρ Ρίτσαρντ βαν Ριτζν, επίκουρο καθηγητή Ιατρικής Χημείας και Μοριακής Φαρμακολογίας, μελέτησε τις επιδράσεις των ενεργειακών ποτών με υψηλή περιεκτικότητα σε καφεΐνη και των αλκοολούχων ποτών με επίσης υψηλή περιεκτικότητα σε καφεΐνη σε ομάδα εφήβων ποντικιών.
Όπως εξηγεί ο ερευνητής, τέτοιου είδους μελέτες δεν μπορούν να γίνουν σε ανθρώπους, καθώς θα ήταν ανήθικο να εκτεθούν σκοπίμως έφηβοι σε αλκοόλ και άλλες επιβλαβείς ουσίες, αλλά οι παρατηρούμενες αλλαγές στα ζωικά μοντέλα έχει διαπιστωθεί ότι εντοπίζονται και σε κλινικές μελέτες σε άτομα με εξαρτήσεις από ουσίες.
Έφηβα ποντίκια στο «κόκκινο»
Τα ενεργειακά ποτά περιέχουν έως και δεκαπλάσια ποσότητα καφεΐνης από τα αναψυκτικά. Κι ενώ είναι δημοφιλή σε άτομα όλων των ηλικιών, ελάχιστα στοιχεία είναι γνωστά για την επίδρασή τους στην υγεία, ειδικά όταν καταναλώνονται μαζί με αλκοόλ στην εφηβική ηλικία.
Οι ερευνητές αρχικά είχαν δημοσιεύσει κάποια στοιχεία στο επιστημονικό έντυπο «Alcohol», βάσει των οποίων τα έφηβα ποντίκια που είχαν υπερκαταναλώσει ενεργειακά ποτά δεν ήταν πιθανότερο εν συγκρίσει με την ομάδα ελέγχου να καταναλώσουν και περισσότερο αλκοόλ, στην ενήλικη ζωή τους.
Αλλά όταν τα ενεργειακά ποτά αναμειγνύονταν με αλκοόλ, τότε τα έφηβα ποντίκια είχαν σωματικά και νευροχημικά συμπτώματα όμοια με τα ποντίκια που είχαν κάνει χρήση κοκαΐνης.
«Φαίνεται ότι δύο ουσίες όταν αναμειγνύονται προκαλούν αλλαγές στην συμπεριφορά των πειραματόζωων καθώς και στη νευροχημεία του εγκεφάλου τους. Κάτι που δεν παρατηρήσαμε όταν τα πειραματόζωα έκαναν ξεχωριστή χρήση του ενός ή του άλλου» εξηγεί ο δρ βαν Ριτζν.
Με την επαναλαμβανόμενη χρήση ενεργειακών ποτών και αλκοόλ τα έφηβα ποντίκια τελικά γίνονταν υπερδραστήρια, όπως και τα τρωκτικά που είχαν πάρει κοκαΐνη. Οι ερευνητές κατέγραψαν αυξημένα επίπεδα της πρωτεΐνης ΔFosB (δείκτης μακροχρόνιων αλλαγών στη νευροχημεία) στα πειραματόζωα αυτά, όπως δηλαδή και σε εκείνα που έκαναν χρήση κοκαΐνης ή μορφίνης.
«Και αυτός είναι ένας λόγος που είναι τόσο δύσκολο οι χρήστες ναρκωτικών ουσιών να απεξαρτηθούν. Οι αλλαγές στον εγκέφαλό τους έχουν μακρά διάρκεια» συμπληρώνει ο ερευνητής.
Και πράγματι, τα ποντίκια όταν πια είχαν ενηλικιωθεί είχαν διαφορετική προτίμηση ή εκτίμηση για την κοκαΐνη. Δηλαδή όσα είχαν εκτεθεί σε εφηβική ηλικία σε ενεργειακά ποτά και αλκοόλ ήταν λιγότερο ευαίσθητα στις επιδράσεις τις κοκαΐνης που προκαλούν ευχαρίστηση. Κι ενώ αυτό μπορεί εξ αρχής να φαίνεται ως κάτι θετικό, κατ’ ουσία σημαίνει ότι είχαν συνηθίσει την κοκαΐνη και χρειάζονταν μεγαλύτερη δόση για να αποκομίσουν ευχαρίστηση.
«Ο εγκέφαλος τους έχει αλλάξει με τρόπο τέτοιο που να είναι πιο επιρρεπή στην χρήση μεγαλύτερης ποσότητας ουσιών. Σκοπεύουμε να συνεχίσουμε την έρευνα των νόμιμων ψυχοδιεγερτικών ουσιών που μπορεί όμως να είναι επιβλαβείς για τους εφηβικούς εγκεφάλους» καταλήγει ο δρ βαν Ριτζν.
