Η καρδιά μας συσπάται δεκάδες χιλιάδες φορές κάθε μέρα, τροφοδοτώντας με οξυγονωμένο αίμα όλο το σώμα. Για να μπορεί, όμως, να επιτελεί αυτή τη ζωτική λειτουργία, πρέπει και η ίδια να δέχεται τις ποσότητες του αίματος που χρειάζεται και εδώ παίζουν το ρόλο τους οι αρτηρίες.
της Μαρίας Γκέκα
Οι αρτηρίες είναι τα αγγεία που τροφοδοτούν με αίμα την καρδιά, την αγκαλιάζουν σαν στεφάνι και ονομάζονται στεφανιαίες αρτηρίες. Οι στεφανιαίες αρτηρίες ξεκινούν από την αορτή και αναπτύσσονται στην επιφάνεια της καρδιάς. Η αορτή είναι η κεντρική αρτηρία του σώματος που μεταφέρει το αίμα από την καρδιά σε όλα τα όργανα μέσω μικρότερων αρτηριών.
Το τοίχωμα κάθε αγγείου αποτελείται από διάφορα στρώματα (χιτώνες), τα οποία είναι υπεύθυνα για την παραγωγή ουσιών που μεταβάλλουν τη διάμετρό τους στις διάφορες καταστάσεις. Για παράδειγμα, στην άσκηση που οι μύες χρειάζονται περισσότερο αίμα με οξυγόνο η διάμετρος των αγγείων αυξάνει.
Φυσιολογικά, η εσωτερική επιφάνεια των αγγείων είναι λεία, το τοίχωμά τους είναι ελαστικό και η ροή του αίματος μέσα σε αυτά απόλυτα ομαλή. Καθώς περνούν τα χρόνια, όμως, το εσωτερικό τους τοίχωμα αρχίζει να φθείρεται και σχηματίζονται πάνω σε αυτό «εξογκώματα» (αθηρωματικές πλάκες) που μικραίνουν τον αυλό τους και δυσχεραίνουν τη ροή του αίματος.
Αυτά τα αθηρώματα ή αθηρωματικές πλάκες δημιουργούνται από την τοπική συσσώρευση λιπιδίων (κυρίως χοληστερόλης) και άλλων συστατικών του αίματος. Τα άτομα που έχουν αυξημένα επίπεδα λιπιδίων, δηλαδή ολικής χοληστερόλης, «κακής» (LDL) χοληστερόλης ή τριγλυκεριδίων, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες για ανάπτυξη αθηρωματικών πλακών.
Οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λίπη, επεξεργασμένα σάκχαρα και άλλες χημικές ουσίες, το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και η έλλειψη σωματικής άσκησης μειώνουν σταδιακά την εσωτερική περιφέρεια των αρτηριών.
Αυτή η κατάσταση είναι γνωστή ως αρτηριοσκλήρυνση και είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για εμφάνιση καρδιακής νόσου, καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό επεισόδιο.
Διατηρήστε τις αρτηρίες σας καθαρές και υγιείς ακολουθώντας έναν υγιεινό τρόπο ζωής με σωστή διατροφή.
Διατηρήστε τις αρτηρίες σας καθαρές και υγιείς ακολουθώντας έναν υγιεινό τρόπο ζωής με σωστή διατροφή.
ΥΠΕΡ…τροφές που καθαρίζουν τις αρτηρίες
1. Σκόρδο
Ένας εύκολος και φυσικός τρόπος για να καθαρίσετε τις αρτηρίες σας είναι να εντάξετε το σκόρδο στη διατροφή σας. Σύμφωνα με μελέτη του Κέντρου Καρδιαγγειακής Φαρμακολογίας στο Mάιντς της Γερμανίας, η τακτική κατανάλωση σκόρδου μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της σκλήρυνσης της αορτής, αφού μειώνει τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης. Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα οφέλη του σκόρδου στην καρδιαγγειακή υγεία αυξάνονται, καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν.
- Καταναλώστε 1-4 σκελίδες σκόρδο κάθε μέρα. Μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε σε σούπες, βραστά, μαγειρευτά, ακόμη και στις σαλάτες. Αν δεν σας αρέσει η γεύση και η οσμή του, μπορείτε να το καταναλώσετε σε κάψουλες, ως συμπλήρωμα διατροφής, αφού συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
2. Ρόδι
Αυτό το υπέροχο φρούτο καθαρίζει τις αρτηρίες. Σύμφωνα με μελέτη του 2005 που δημοσιεύθηκε στα «Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών», οι επιστήμονες πιστεύουν ότι τα υψηλά αντιοξειδωτικά (κυρίως βιταμίνη C και πολυφαινόλες) που περιέχονται στο ρόδι διεγείρουν την παραγωγή νιτρικού οξειδίου, το οποίο με τη σειρά του βοηθά στη ρύθμιση της ροής του αίματος και προκαλεί αγγειοδιαστολή των αιμοφόρων αγγείων. Αυτό το φρούτο μπορεί να μειώσει ακόμα και την ήδη σχηματισμένη πλάκα στις αρτηρίες.
- Εντάξτε στη διατροφή σας το ρόδι, ιδιαίτερα το φρέσκο χυμό του.
3. Παντζάρι
Μειώνει την “κακή” χοληστερόλη και εμποδίζει το σχηματισμό πλάκας στις αρτηρίες: Τα παντζάρια περιέχουν διαλυτές ίνες, φλαβονοειδή και βητακυανίνη. Η τελευταία είναι το συστατικό που δίνει στο παντζάρι το πορφυροκόκκινο χρώμα του και είναι πολύ αποτελεσματική στην ενίσχυση των κυττάρων. Βοηθάει στην μείωση της οξείδωση της LDL χοληστερόλης και δεν της επιτρέπει να δημιουργήσει πλάκα στα τοιχώματα της αρτηρίας. Αυτό προστατεύει από πιθανή καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό επεισόδιο.
4. Κουρκούμη (Κουρκουμάς)
Πρόκειται για μπαχαρικό με ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση που μπορεί να διατηρήσει τις αρτηρίες ελεύθερες από κάθε είδους απόφραξη. Περιέχει κουρκουμίνη η οποία μειώνει τη φλεγμονή, μια σημαντική αιτία για τη σκλήρυνση των αρτηριών.
Σύμφωνα με μελέτη Γάλλων ερευνητών το 2009, η κουρκουμίνη μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των λιπαρών αποθέσεων στις αρτηρίες κατά 26 %, περίπου. Περιέχει βιταμίνη Β6 που είναι σημαντική για τη διατήρηση των επιπέδων ομοκυστεΐνης η οποία, σε περίσσεια, προκαλεί συσσώρευση πλάκας και βλάβη των αιμοφόρων αγγείων. Επιπλέον, ο κουρκουμάς βοηθά στη μείωση της οξείδωσης της χοληστερόλης και των επιπέδων της LDL.
Σύμφωνα με μελέτη Γάλλων ερευνητών το 2009, η κουρκουμίνη μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των λιπαρών αποθέσεων στις αρτηρίες κατά 26 %, περίπου. Περιέχει βιταμίνη Β6 που είναι σημαντική για τη διατήρηση των επιπέδων ομοκυστεΐνης η οποία, σε περίσσεια, προκαλεί συσσώρευση πλάκας και βλάβη των αιμοφόρων αγγείων. Επιπλέον, ο κουρκουμάς βοηθά στη μείωση της οξείδωσης της χοληστερόλης και των επιπέδων της LDL.
- Πιείτε ένα ποτήρι ζεστό φυτικό γάλα με κουρκουμά. Γάλα καρύδας π.χ. αλλά το ίδιο καλό είναι και το αμυγδαλόγαλο ή το γάλα hemp (κάνναβης).
5. Ελαιόλαδο
Το ελαιόλαδο, ιδιαίτερα το βιολογικό παρθένο ελαιόλαδο, αποτελεί φάρμακο για την υγεία της καρδιάς. Είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά που ονομάζονται πολυφαινόλες, καθώς και σε μονοακόρεστα λίπη. Ο μοναδικός συνδυασμός αντιοξειδωτικών και υγιεινών λιπών βοηθά στη μείωση της LDL και στη βελτίωση της HDL χοληστερόλης. Αυτά με τη σειρά τους βοηθούν στη μείωση συσσώρευση πλάκας στις αρτηρίες σας.
- Χρησιμοποιήστε έξτρα παρθένο βιολογικό ελαιόλαδο για το μαγείρεμα και για σαλάτες.
6. Αβοκάντο
Πληθώρα επιστημονικών μελετών δείχνουν ότι τα αβοκάντο μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της LDL χοληστερόλης και στην αύξηση της HDL. Επιπλέον, το αβοκάντο περιέχει βιταμίνη Ε που αποτρέπει την οξείδωση της χοληστερόλης και κάλιο που βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.
- Εντάξτε το αβοκάντο στη διατροφή σας. Μπορείτε επίσης να το χρησιμοποιήσετε ως υποκατάστατο του βουτύρου σε ψωμί και τοστ. Το αβοκάντο ταιριάζει σε σούπες, σάντουιτς, σαλάτες και ως γαρνιτούρα διαφόρων πιάτων.
7. Καρπούζι
Σε μελέτη του 2011 από το Πανεπιστήμιο του Κεντάκι διαπιστώθηκε ότι το καρπούζι βοηθά στη μείωση της αθηροσκλήρωσης. Το αμινοξύ L-κιτρουλίνη που περιέχει βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και διευρύνει τα αιμοφόρα αγγεία εξαιτίας της παραγωγής του νιτρικού οξειδίου. Επιπλέον, το καρπούζι μειώνει τη συσσώρευση λίπους στην κοιλιά και, κατά συνέπεια, μειώνει τους κινδύνους που συνδέονται με τη στεφανιαία νόσο.
- Το καλοκαίρι, βάλτε το καρπούζι στην καθημερινή σας διατροφή. Δοκιμάστε το και σε χυμό.
8. Αμύγδαλα
Τα αμύγδαλα κάνουν καλό στην καρδιά, όταν καταναλώνονται με μέτρο. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2002 στο περιοδικό «American Heart Association» κατέδειξε ότι τα αμύγδαλα μπορεί να μειώσουν την LDL χοληστερόλη κατά, τουλάχιστον, 15%. Αυτοί οι ξηροί καρποί έχουν πολυακόρεστα και μονοακόρεστα λιπαρά που βοηθούν στη μείωση της LDL και στην αύξηση της HDL. Επιπλέον, το μαγνήσιο που περιέχουν αποτρέπει το σχηματισμό πλάκας και διατηρεί σταθερή την πίεση του αίματος.
- Η American Heart Association συνιστά 3 με 5 μερίδες αμύγδαλα κάθε εβδομάδα. Μια μερίδα είναι ίση με μια χούφτα αμύγδαλα.
9. Μπρόκολο
Οι ερευνητές στο Imperial College του Λονδίνου υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση τουλάχιστον ενός φλιτζανιού μπρόκολο την ημέρα μπορεί να αποτρέψει την απόφραξη των αρτηριών. Αυτό το λαχανικό είναι πλούσιο σε σουλφοραφάνη που βοηθά το σώμα να χρησιμοποιήσει την πρωτεΐνη για την πρόληψη του σχηματισμού πλάκας στις αρτηρίες. Επίσης, λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε βιταμίνη Κ, το μπρόκολο εμποδίζει το ασβέστιο να βλάψει τις αρτηρίες. Καθώς είναι πλούσιο σε ίνες, μελέτες έχουν δείξει ότι μια δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε ίνες μπορεί να κρατήσει χαμηλά τα επίπεδα πίεσης του αίματος και της χοληστερόλης.
- Καταναλώστε 2 με 3 μερίδες μπρόκολο την εβδομάδα. Μια μερίδα ισούται με μισό φλιτζάνι ωμό μπρόκολο.
10. Σπαράγγια
Τα σπαράγγια λειτουργούν ως καθαριστικό των αρτηριών. Βοηθούν στην αύξηση παραγωγής της γλουταθειόνης, ενός αντιοξειδωτικού που καταπολεμά τις φλεγμονές και αντιμετωπίζει την οξείδωση που μπορεί να οδηγήσει σε φραγμένες αρτηρίες. Επιπλέον, περιέχουν άλφα-λινολεϊκό οξύ και φυλλικό οξύ, που εμποδίζουν τη σκλήρυνση των αρτηριών.
- Μπορείτε να ετοιμάσετε τα σπαράγγια στον ατμό, στη σχάρα και στο τηγάνι ή να τα χρησιμοποιήσετε σε σαλάτες ή σούπες.
