ΑΙΤΙΕΣ ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΟΞΙΚΟΕΞΑΡΤΗΜΕΝΩΝ
Επιστολή Άρθρο στην Εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» στις 29/5/1994
Τις τελευταίες εβδομάδες τα ΜΜΕ ασχολήθηκαν με τις απανωτές «δολοφονίες» ηρωινοεξαρτημένων νεαρών. Επειδή λόγω ειδικότητας ασχολούμαι με το πρόβλημα, επιθυμώ να διευκρινίσω ορισμένα σημεία, τα οποία συνήθως δεν γίνονται κατανοητά.
1) Η ηρωίνη που κυκλοφορεί στη «μαύρη αγορά», στην οποία ο ηρωινοεξαρτημένος νέος προμηθεύεται τη δόση του, δεν είναι ποτέ καθαρή. Για λόγους αύξησης του κέρδους τους οι έμποροι πάντα τη νοθεύουν. Η νοθεία γίνεται μ’ οποιαδήποτε ουσία μοιάζει με ηρωίνη όπως άμυλο, αμφεταμίνες, βαρβιτουρικά, σόδα, κινίνη, κτηνιατρικά φάρμακα, γαλακτόζη, μεθυλφενιδάτη, αρσενικό, προκαΐνη, στρυχνίνη, ρετσίνι γόμμας, σκόνη μαρμάρου, ταλκ.
Το ποσοστό σε καθαρή ηρωίνη της «ηρωίνης» που πουλιέται στη μαύρη αγορά είναι συνήθως ελάχιστο 5%-25%. Επειδή η ηρωίνη που κυκλοφορεί στην αγορά, κάθε τόσο, ρίχνεται από διαφορετικές ομάδες εμπόρων, είναι προφανές ότι είναι αδύνατον να είναι πάντα της ίδιας περιεκτικότητας σε ηρωίνη. Π.χ. άλλοτε κυκλοφορεί ηρωίνη καθαρή σε ποσοστό 10%, άλλοτε σε ποσοστό 20%. Σαν αποτέλεσμα ο τοξικοεξαρτημένος δεν ξέρει ποτέ με ακρίβεια τη δόση της καθαρής ηρωίνης που εισάγει στον οργανισμό του. Έτσι, όταν κυκλοφορήσει μια παρτίδα ηρωίνης ολιγότερο νοθευμένης από μία προηγούμενη, ο τοξικοεξαρτημένος νέος, ενώ εγχέει την ίδια ποσότητα όπως και πριν νοθευμένης ηρωίνης, π.χ. 200 mg, τώρα εν αγνοία του, εγχέει ηρωίνη περισσότερο καθαρή. Αποτέλεσμα ο αιφνίδιος θάνατος ή από καταστολή του αναπνευστικού κέντρου του εγκεφάλου ή από πνευμονικό οίδημα λόγω της απελευθερώσεως ισταμίνης.
2) Άλλη συνηθισμένη αιτία αιφνιδίου θανάτου είναι η αλλεργική αντίδραση από τις ακαθαρσίες με τις οποίες νοθεύεται η ηρωίνη και η πρόκληση θανατηφόρου shock.
3) Άλλη αιτία θανάτου είναι η εξής: όταν ο τοξικοεξαρτημένος νέος δεν βρίσκει ηρωίνη στην αγορά, αντιμετωπίζει το σύνδρομο στέρησης λόγω της έλλειψής της, με αγχολυτικά ή υπνωτικά χάπια. Όταν ύστερα βρει τη νοθευμένη ηρωίνη, τότε ασκείται στο αναπνευστικό κέντρο του εγκεφάλου μια συνεργική κατασταλτική δράση με τα χάπια και πεθαίνει από σταμάτημα τη αναπνοής. Γι’ αυτό ποτέ η ηρωίνη δεν πρέπει να συνδυάζεται με υπνωτικά χάπια ή οινόπνευμα. Ο συνδυασμός τους είναι δυνητικά θανατηφόρος.
4) Άλλη αιτία θανάτου των τοξικοεξαρτημένων νέων όχι οξεία, είναι από AIDS (ΕΪΤΖ) ή ηπατίτιδα Β, λόγω της μολυσμένης σύριγγας που χρησιμοποιείται από πολλούς χρήστες εξ αιτίας των δυσκολιών εξεύρεσης αποστειρωμένων συρίγγων. Υπεύθυνη και σ’ αυτή την περίπτωση δεν είναι η ηρωίνη από μόνη της, αλλά οι συνθήκες παρανομίας και ελλιπούς υγιεινής στις οποίες εξαναγκάζεται ο ηρωινοεξαρτημένος.
Συμπέρασμα: Δεν υπάρχει δολοφονική ηρωίνη. Η ηρωίνη είναι απλά μία ουσία, η οποία προκαλεί εξάρτηση, όπως εξάρτηση προκαλούν δεκάδες νόμιμες ουσίες στην κοινωνία μας, όπως ο καπνός, το αλκοόλ (που ευθύνονται για χιλιάδες θανάτους κάθε χρόνο), τα αγχολυτικά και υπνωτικά φάρμακα. Αυτό το οποίο καθιστά δολοφονική την ηρωίνη είναι η διατήρηση της σε παρανομία και η νοθεία της από τους ναρκοέμπορους για την επίτευξη μεγαλύτερου κέρδους.
Μοναδική διέξοδος κατά τη γνώμη μου είναι:
1) Η αποποινικοποίηση της χρήσης οπιούχων, με διατήρηση της ποινικοποίησης του εμπορίου. Οι διώξεις, οι συλλήψεις, οι καταδίκες, οι φυλακίσεις των ηρωινο-εξαρτημένων πρέπει να σταματήσουν.
2) Η γενικευμένη χορήγηση από κρατικά κέντρα του υποκατάστατου της ηρωίνης, μεθαδόνης. Χάρη στη χορήγηση της: α) Θα κτυπηθεί η μαύρη αγορά, β) Ο τοξικοεξαρτημένος νέος δεν θα είναι αναγκασμένος να διαρρηγνύει φαρμακεία, να εκπορνεύεται, να κλέπτει, για να βρει χρήματα για τη δόση του. Κατ’ αυτό τον τρόπο θα τραβηχτεί από το κοινωνικό περιθώριο και θα καταστεί κοινωνικά βιώσιμος. Επιπλέον δεν θα πεθαίνει, διότι η λήψη μεθαδόνης γίνεται μία φορά το 24ωρο από το στόμα, σε ελεγμένες συνθήκες υγιεινής σε κρατικά κέντρα και θα ξεκόψει οριστικά από τη νοθευμένη ηρωίνη. Κάποιο βήμα ήταν ο νόμος 2161/93 με την πρόβλεψη για κρατικά κέντρα διάθεσης υποκατάστατων, τα οποία δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχουν υλοποιηθεί.
3) Για όσους νέους θέλουν να αποτοξινωθούν (διότι αποτοξίνωση δια της βίας δεν γίνεται) η δημιουργία θεραπευτικών θεσμών με πλουραλισμό στη θεωρία και την πρακτική τους, ούτως ώστε να έχουμε συγκρίσιμα (από στατιστική άποψη) θεραπευτικά αποτελέσματα.
